Verbouwen voor meerdere generaties onder een dak
Gezamenlijke barbecues, altijd oppas voor de kinderen en later de mogelijkheid om mantelzorg aan je ouders te bieden: meergeneratiewoningen hebben veel voordelen. Zeker met de krapte op de woningmarkt, de toenemende vergrijzing en de druk om langer thuis te blijven wonen. Maar waar moet je op letten als je kiest voor een meergeneratiewoning? In dit artikel lees je alles over de voordelen, nadelen en aandachtspunten.
Ouderen die zelfstandig willen blijven wonen, zijn steeds vaker genoodzaakt om terug te vallen op mantelzorg. Dat kan behoorlijk belastend voor hun kinderen zijn – zeker als ze verder weg wonen. Steeds meer mensen kiezen om deze en vele andere redenen voor een meergeneratiewoning. Hierbij kun je denken aan een boerderij met apart bijgebouw of een zogenaamde kangoeroewoning, waarbij twee woningen aan elkaar verbonden zijn met een geluidsdichte tussendeur. Beide woningen hebben een eigen voordeur, keuken, badkamer, woonkamer en slaapkamers. Dichtbij elkaar, maar toch voldoende privacy.
De voordelen van een meergeneratiewoning
Voor alle generaties kan een meergeneratiewoning veel voordelen hebben.
- Lagere aanschafkosten en woonlasten per persoon
- Mantelzorg is dichtbij
- Geen reiskosten en -tijd voor de mantelzorgers
- Ouderen kunnen langer zelfstandig wonen
- Lagere zorgkosten door bijv. minder thuiszorg of uitstel opname in verpleegtehuis
- Starters/jonge gezinnen kunnen makkelijker een woning kopen door samengevoegd budget
- Ouderen kunnen gemakkelijk oppas worden van kleinkinderen
- Sociale controle
- Veiligheid
- Gezelligheid
Bouwen of verbouwen?
Zie jij een gedeelde woning met meerdere generaties zitten? Dan is de vraag of je een bestaande woning laat verbouwen of een geheel nieuwe woning bouwt. Een nieuwbouwwoning is relatief makkelijk te realiseren. Er kan goed rekening worden gehouden met de wensen van alle bewoners. Wil je bijvoorbeeld een binnenplaats met veel ruimte voor gezelligheid of kiezen jullie liever voor meer privacy?
Bij bestaande bouw zijn de opties afhankelijk van meerdere factoren. Is er voldoende ruimte om de oorspronkelijke woning op te splitsen tot twee woningen? Of is een bijgebouw in de tuin een betere optie? Een aannemer kan je adviseren wat de mogelijkheden zijn om een woning om te bouwen. Ook kan hij meedenken hoe je de woning zo verbouwt dat hij gebruiksvriendelijk is voor alle generaties. Een benedenwoning met tuin is bijvoorbeeld ideaal met kleine kinderen, maar minder handig als de ouderen daardoor met de trap naar hun bovenwoning moeten. Is ook een inloopdouche en het weglaten van drempels misschien handig in de woning van de oudste generatie? Vraag gerust om advies, want een meergeneratiewoning bouw je vaak met de intentie om er tientallen jaren te blijven wonen. Van een slim ontworpen woning heb je ook in de toekomst nog veel profijt.
Overige aandachtspunten
Naast de woningkeuze en indeling zijn er nog enkele zaken om over na te denken. Woon je allemaal op hetzelfde adres, dan kan dit gevolgen hebben voor bijvoorbeeld uitkeringen en toeslagen. Doordat alle inkomens worden meegerekend kan bijvoorbeeld een aanvullende bijstand wegvallen, ondanks dat jullie wel apart van elkaar leven.
Daarom kan het voordelig zijn om, als dat mogelijk is, een perceel te splitsen tot verschillende kavels. Bij niet elke woning kan dit, dus laat je van tevoren goed informeren wat de opties zijn. Ook woningsplitsing is een goede optie om allebei een eigen adres te krijgen. Houd er rekening mee dat de twee inpandige woningen van elkaar gescheiden dienen te zijn via verticale en/of horizontale splitsingen. Vraag de woningsplitsing aan bij de gemeente en leg hem daarna vast via de notaris.
Vergeet ook niet om andere zaken vast te leggen bij een notaris. Wat gebeurt bijvoorbeeld met de woning als een van de twee generaties wilt verhuizen? Bij welke woning hoort de oprit? En wie draagt verantwoordelijkheid over iets kleins als een container? Maak van tevoren goede afspraken waar alle partijen het mee eens zijn. Zo voorkom je verwarring, irritatie en misschien zelfs ruzie.